قائم‌شهر يكي از دو شهر پرتراكم كشور با ميزان تراكم‌ 240 نفر در هر كيلومتر مربع بوده كه با مساحت دو درصدي از كل مساحت استان، 11 درصد از جمعيت مازندران را در خود جاي داده است.

دستفروشي در شهرهاي استان مازندران به دليل بافت كشاورزي و روستايي شكل ويژه‌اي نسبت به ساير مناطق كشور دارد و عمدتاً براي عرضه مستقيم محصولات توليدي كشاورزان تصور مي‌شود اما آنچه امروز در بازارهاي سنتي و پياده‌روها ديده مي‌شود فروش كالاهايي است كه هيچ سنخيتي با محصولات كشاورزي ندارند.

بازارهاي روزانه قائم‌شهر اكنون مملو از كالاهاي غيراستاندارد و غيرمجازي است كه سلامت فرهنگي، اجتماعي و بهداشتي خانواده‌ها را تهديد مي‌كند.

بايد توجه كرد كه بازارهاي روز در قائم‌شهر اگرچه به خواست مردم روستائي و كشاورز براي عرضه محصولاتشان به صورت مستقيم و به صورت اندك تشكيل مي‌شود اما با رونق كسب و كار بر تعداد آنها افزوده شده و در زماني شايد بيش از 200نفر دستفروش سهم بزرگي از يك خيابان، معبر و يا منطقه در يك شهر را اشغال مي‌كنند.

عرضه مستقيم محصولات كشاورزي اگرچه هم به نفع كشاورز و هم مصرف‌كننده است اما بايد به صورت ساماندهي‌شده و تحت شرايط مديريتي و بهداشتي صورت گيرد كه عدم توجه به نياز اين دو گروه از جامعه موجب بروز معضل در ساير بخش‌ها مي‌شود.

معضل دستفروشي در قائم‌شهر نيز از مركزيت گذشته اين شهر به دليل وجود بافت صنعتي و كارخانجات توليدي نساجي در آن نشات مي‌گيرد.

از سال 1312كه واحدهاي صنعتي نساجي در اين شهر پا گرفت قائم‌شهر به عنوان مركزي به شمار رفت كه به راحتي مي‌توانست نياز بيش از هزاران نفر از كارگران اين واحدها را تامين کند.

كشاورزان و فروشندگان از شهرهاي شيرگاه، زيرآب، پل‌سفيد، جويبار، كياكلا، بابل و حتي فروشندگان تركمن اين شهر را به عنوان بازار مهمي براي فروش محصولات خود مي‌شناختند.

سال ها شهر كارگري و پررونق قائم‌شهر پذيراي فروشندگان و مهاجريني بود كه عمدتاً از شهرهاي شمالي كشور براي كار و امرار معاش به اين شهر مي‌آمدند.

ركود واحدهاي نساجي و بيكاري كارگران با وجود اينكه به تعداد بيكاران و دستفروشان اين شهر اضافه كرد اما خاطره خوب روزهاي رونق كسب و كار را در اين شهر از خاطر دستفروشان، دوره‌گردان و كارگران فصلي پاك نكرد.

هنوز هم قائم‌شهر پذيراي ميهماناني است كه اين شهر را به عنوان يك مركز اقتصادي و تجاري براي عرضه محصولات خود مي‌دانند به گونه‌اي كه كرد، بلوچ، تركمن، ترك و عرب در ميان دستفروشان و دوره‌گردان اين شهر ديده مي‌شوند.

در سال هاي اخير وجود اين بازارها و دستفروشان به عنوان يك معضل اخلا‌ل‌كننده نظم و امنيت عمومي در اين شهر موجب شد تا در سال گذشته با نظر شوراي تامين شهرستان يكي از هفت بازار روزانه قائم‌شهر در خيابان جويبار اين شهر توسط شهرداري برچيده شود.

اين امر با مخالفت دستفروشان و تجمع دو روزه آنان در مقابل فرمانداري اين شهر مواجه شد زيرا به نظر مي‌رسيد مديران شهري درصدد جمع‌آوري تمامي اين بازارها هستند.

در نشست شهردار با نماينده دستفروشان معترض عنوان شد كه اين بازارها برچيده شده و بازاري ساماندهي شده و با شكلي منسجم شامل تشكيل يك اتحاديه و يا انجمن صنفي دستفروشي تنها با عضويت دستفروشان قائم‌شهري به شكلي سنتي در منطقه‌اي در اين شهر اجرا خواهد شد.

اكنون با وجود گذشت دو سال از اين ماجرا و برچيده شدن تنها همان يك بازار، هنوز اين مشكل نه تنها برطرف نشده بلكه بر گستره و مشكلات ناشي از آن نيز افزوده شده است.

                          با وجود همه معضلات دستفروشان به راحتي به كار خود ادامه مي‌دهند

عرضه موادخوراكي غيربهداشتي بدون نظارت متوليان بهداشتي، سدمعبر در خيابان‌هاي قديمي و كم‌عرض قائم‌شهر به خصوص در بعدازظهرها و ترافيك‌ از مهمترين معضلات دستفروشي در اين شهر است.

عرضه سي‌دي‌هاي غيرمجاز، فروش موادمخدر و فروش محصولات بهداشتي و پوشاك بدون شانيت اجتماعي در اين بازارها از نگران‌كننده‌ترين معضلات اين تجمع‌هاي بدون نظارت به شمار مي‌رود.

نكته جالب اين نكته اين دستفروشان با خودروهايي مانند پژو و امثال آن در خيابان‌هاي اين شهر بساط پهن مي‌كنند بدون آنكه با كوچكترين تذكر و يا ممانعتي روبه رو شوند.

شهرداري قائم‌شهر از افرادي به عنوان پليس‌محله نيز در سطح شهر براي ساماندهي اين افراد استفاده مي‌كند كه تعداد آنها در شهر بيش از 60نفر است اما نكته جالب توجه اينكه دستفروشي در برابر چشمان اين نيروها صورت مي‌گيرد.

بازگشايي معابر و حريم‌ راه هاي قائم‌شهر كه نتوانسته است خود را به موازات افزايش جمعيت گسترش دهد در غروب‌هاي هر روزه اين شهر شاهد انبوهي از جمعيت خريدار و فروشنده است به گونه‌اي كه تردد براي عابران در اين معابر كه از حقوق اصلي شهروندان محسوب مي‌شود تقريباً غيرممكن است.

عمده معضلات ترافيكي در خيابان‌هاي اين شهر منتهي به مراكز تجمع نيز چهره‌اي از يك شهر شلوغ و بي‌سامان را هر روزه به عابران و شهروندان خود نشان مي‌دهد.

تمامي اين مشكلات نشان مي‌دهد در طول سال ها متوليان و دستگاه‌هاي انتظامي، بهداشتي و فرهنگي در برخورد با اين معضل تسامح و سهل‌انگاري مي‌كنند.

ناديده گرفته شدن مشكلات موجب آن شد كه سد معبر و به تبع آن ترافيك در روزهاي پر مسافر اين شهر، ترافيك چندساعته در اصلي‌ترين ورودي‌هاي شهري و برون‌شهري قائم‌شهر رخ دهد.

هفته گذشته نيز با رسيدن به روزهاي پاياني سال و افزايش تعداد دستفروشان بيش از 50نفر از بازاريان و كسبه شهرستان قائم‌شهر در اعتراض به اين معضل به عنوان عامل اصلي سدمعبر و اخلال در چرخه اقتصادي شهر با تجمعي خواستار رفع اين مشكل از سوي متوليان شهري و امنيتي شدند.

تمامي اين مشكلات پنهان و آشكار نشان مي‌دهد زخم معضل دستفروشي در قائم‌شهر به استخوان رسيده در حالي كه هر يك دستگاه هاي متولي با فرافكني و سلب مسئوليت مشكل را به اداره و نهادي ديگر مرتبط مي‌كند.

               رئيس مجمع امور صنفي شهرستان قائم‌شهر:
              تعهدات و برنامه‌هاي رفع مشكل دستفروشي و سد معبر تاكنون اجرا نشده است

رئيس مجمع امور صنفي شهرستان قائم‌شهر اظهار کرد: عدم مديريت، نظارت و برنامه‌ريزي از سوي شوراي اسلامي شهر و شهرداري در طول سالها موجب گسترش معضل دستفروشي در اين شهر شده است.

نادر پيشه‌گر در پاسخ به اين سوال كه رفع مشكل دستفروشي در سال گذشته قرار بود با تشكيل انجمن صنفي دستفروشي، شناسايي دستفروشان قائم‌شهري و ساماندهي آنها انسجام يابد افزود: اين مجمع مشكل و يا مانعي براي شناسايي اين افراد ندارد اما بايد متوليان ساز و كارها و زمينه‌هاي لازم براي اين امر را فراهم آورند.

وي با اشاره به اينكه كه متوليان شهري در اين شهر تاكنون به هيچ‌يك از تعهدات و قراردادهاي منعقد شده در خصوص رفع مشكل سدمعبر و دستفروشي عمل نكرده‌اند تصريح كرد: رونق دادن به كسب و كار دستفروشاني كه بيش از 80درصد آنها بومي اين شهر نيستند و چشم‌پوشي از حضورشان در طي سال ها به وضعيت اسفبار كنوني منجر شده است.

پيشه‌گر با اعلام اينكه تاكنون 120دستفروش قائم‌شهري براي ساماندهي شناسايي شده‌اند افزود: وجود بازارهاي روزانه با اين سبك در هيچ يك از شهرهاي استان مازندران وجود ندارد زيرا با جمع‌آوري چهارشنبه بازار به عنوان بازار هفتگي شهر، دستفروشان در قالب گروه هايي در شهر پراكنده شده و شكل كنوني را به وجود آورده‌اند.

وي با بيان اينكه برخي سياست‌ها و برنامه‌هاي غلط مسئولان شهري در اين ميان نقش مهمي داشته است گفت: ايجاد بازارچه تركمن در مركز پروتئيني شهر و ميدان ميوه و تره‌بار در كنار ميدان ولايت كفشگركلا براي حضور فروشندگان غيربومي اين مشكل را شدت بخشيده است.

رئيس مجمع امور صنفي شهرستان قائم‌شهر اخلال در چرخه اقتصادي و سدمعبر در برابر كسبه‌ها و بازارياني كه سالها عوارض كسب و غيره به شهرداري مي‌‌پردازند را از مهمترين دغدغه‌هاي كسبه‌هاي تجمع‌كننده در دفتر مجمع امور صنفي شهرستان در سه‌شنبه هفته گذشته عنوان كرد و ادامه داد: چرخه پولي موجود در اين بازارها به قائم‌شهر باز‌نمي‌گردد زيرا عمده فروشندگان اين بازارها غيربومي هستند.

وي در خصوص اينكه بسياري از مغازه‌داران قائم‌شهري بعدازظهرها به دستفروشي و ايجاد بساط در كنار معابر اقدام نيز مي‌كنند به ایسنا گفت: تا زماني كه فروشندگان دوره‌گرد و خرده‌پا از سطح شهر جمع‌آوري نگردند و يا ساماندهي نشوند نمي‌توان جلوي بساط ساير گروه ها را گرفت.

به گفته پيشه‌گر، مجمع امور صنفي شهرستان قائم‌شهر بيش از يك سال و نيم پيگير رفع مشكل دستفروشان در اين شهر بوده كه تاكنون از سوي شهرداري و شوراي شهر راه ‌حل قانع‌كننده‌اي دريافت نكرده‌ است.

                شهردار قائم‌شهر: 
                سهل‌انگاري در خصوص رفع معضل دستفروشي را قبول دارم

شهردار قائم‌شهر نيز با بيان اينكه اين مشكل تنها مربوط به يك يا دو سال اخير نيست اظهار کرد: دستفروشي در قائم‌شهر از زماني شروع شد كه مسئولان گذشته و همكاران سابق ما در مطبوعات و رسانه‌ها افراد را به حضور در بازارهاي روزانه دعوت كردند كه به طبع افرادي كه صبح در بازار روزانه دستفروشي مي‌كند بعدازظهر هم در خيابان همان بساط را پهن خواهد كرد.

سيد رحمت‌الله معافي مدني با اشاره به اينكه با جمع‌آوري و تعطيلي هر يك از بازارها، اين افراد در نقطه‌اي ديگر دستفروشي مي‌كنند افزود: در نشستي با نمايندگان اين دستفروشان مقرر شد افراد بومي شناسايي شده و با هماهنگي مجمع امور صنفي داراي تشكل شوند.

وي با اعلام اينكه زميني در منطقه افراقلم در خيابان ساري قائم‌شهر براي احداث بازارچه روزانه در مرحله تعيين تكليف شده است گفت: با تملك اين زمين و در نشستي با نيروي انتظامي و مجمع امور صنفي از اهرم‌هاي قانوني براي ساماندهي اين افراد استفاده خواهد شد.

مدني با تاكيد بر اينكه در ايام عيد امسال حضور اين دستفروشان در شهر پررنگ نخواهد بود! تصريح كرد: شهرداري قائم‌شهر با وجود قدمت چندين ده‌ساله از داشتن زميني براي تملك و ساماندهي اين افراد محروم است.

شهردار قائم‌شهر با اشاره به اينكه براي ساماندهي دستفروشان نياز به حمايت و همكاري همه دستگاه هاي اجرايي و متولي وجود دارد خاطرنشان كرد: براي اجتناب از تبعات اجتماعي اين ساماندهي نياز به حمايت نيروي انتظامي و دستگاه قضايي وجود دارد كه اخيراًً با برنامه‌هاي صورت گرفته اين دستگاه ها نيز به حمايت از شهرداري خواهند پرداخت.

مدني در پاسخ به اين سوال كه چرا تاكنون و با وجود همه معضلات اقدامي براي رفع اين مشكل صورت نگرفته است،گفت: سهل‌انگاري در اين خصوص را قبول داريم و نيز مي دانيم كه دستفروشي به جز دردسر براي شهرداري عايدي ديگري ندارد.

وي افزود: مسئول سدمعبر شهرداري قائم‌شهر در سال‌جاري دو بار از سوي دستفروشان با چاقو مورد ضرب و جرح قرار گرفته است كه براي رفع مشكلات اين چنيني شهرداري نياز به حمايت‌هاي بيشتري است.

مدني در پايان اظهار اميدواري كرد با برنامه‌هاي صورت گرفته در روزهاي اخير اين مشكل به زودي رفع شود.(isna)