پنجشنبه 5 شهريور 1388-0:0

ناله دریای خزر از هجوم زباله ها

یادداشتي از امیر تقی پور،روزنامه نگار


همیشه شمال حس خوبی به انسان می بخشد، حسی ناشی از نشاط و شادی. منظور از شمال، همان جنگل های سرسبز، سواحل زیبای دریای خزر و جذابیت های منحصر به فرد طبیعی است که در شمال ایران قرار دارد و روح و جسم هر بیننده ای را شاداب می کند. اگر بخواهیم از جاذبه های گردشگری ایران صحبت کنیم، بی شک بیش از هر جایی مناطق شمالی کشور به ذهن انسان می رسد.

زیبایی های مسحورکننده شمال کشور، آن قدر چشم نواز و دل فریب است که همواره مسافران و گردشگران زیادی را از سرتاسر کشور و حتی از کشورهای خارجی به سوی خود جذب می کند و این درحالی است که به دلیل مشکلات و کاستی های زیادی که برای میزبانی از گردشگران وجود دارد تاکنون به نحو مطلوبی از ظرفیت های خارق العاده و منحصربه فرد این منطقه در زمینه گردشگری استفاده نشده است به طوری که در مقاطعی از سال که با افزایش حضور گردشگران مواجه می شویم این مشکلات بیش از پیش عیان می شود.

زمانی که فرصتی مناسب، برای سفر به ویژه در فصل تابستان و تعطیلات نوروزی به دست می آید اولین جایی که برای سفر انتخاب می شود همان شمال کشور است.

هرچند این سفر برای خراسانی ها و خیلی دیگر از استان های کشور بسان تهرانی ها راحت نیست که هر وقت اراده کنند می توانند بار سفر ببندند و چند ساعت بعد خود را در شمال بیابند. از آن جایی که به دلیل نبود خط هوایی منظم و همین طور خط ریلی و از طرفی زیبایی های بی بدیل مسیر زمینی، معمولا برای این سفر از خودروی شخصی استفاده می شود، مسافرانی که از نقاط دوری همانند مشهد راهی این خطه سرسبز می شوند باید خطرات و رنج سفری طولانی را به جان بخرند.

 اگرچه این سفر از زمره سفرهایی است که انسان از دیدن طبیعت دلنواز آن در طول مسیر لذت می برد و معمولا مسافران به اشتیاق دیدن طبیعت بکر شمال کشور رنج سفر را از یاد می برند، با این حال این سفر برای خیلی از هم وطنان از جمله مشهدی ها چندان راحت نیست در این میان رسیدن به شمال و زیبایی های تمام نشدنی آن برای مردم مرکز ایران به ویژه تهرانی ها راحت تر و دست یافتنی تر است تا جایی که حتی عده ای از آن به عنوان حیاط خلوت تهران یاد می کنند.

بی شک بهره مندی از این مواهب برای مردم مناطق دیگر که فاصله آن ها با شمال زیاد است تا حدودی دست نیافتنی به شمار می آید و عملا هرکس بخواهد از این جذابیت های طبیعی لذت ببرد ابتدا باید فرصت مناسبی برای سفر چند روزه پیدا کند و بعد از آن، خطرات احتمالی یک راه طولانی را به جان بخرد و راهی این دیار بهشتی شود. از زمانی که وارد جنگل گلستان می شویم و زیبایی های دلبرانه شمال را می بینیم، انگار وارد سرزمین دیگری شده ایم، دیگر از خشکی و بی آبی خبری نیست، هرچه هست سرسبزی است و شادابی.

 اگرچه ساخت و ساز داخل جنگل گلستان که چندین سال است پس از سیل ویرانگر سالیان قبل، همچنان برای ترمیم و تعریض جاده ادامه دارد، این پارک جنگلی را از حالت طبیعی خود خارج کرده است و دیگر از آن درختان سربه فلک کشیده دو طرف جاده که شاخه های آن ها تونل سبزی را برای مسافران ورودی شکل می داد، خبری نیست و اثرات آن سیل ویرانگر هنوز به قوت خود باقی است و بسیاری از مناطق جنگل به ویژه قسمت هایی در اطراف رودخانه عبوری از وسط پارک ملی گلستان همچنان بدون پوشش گیاهی مانده است با این حال جنگل ملی گلستان، بزرگ ترین و قشنگ ترین پارک جنگلی ایران محسوب می شود که همتای آن حتی در بسیاری از کشورهای منطقه نیز وجود ندارد.رفته رفته پس از عبور از استان گلستان، وارد مازندران می شویم، در این مدت، حضور کم رنگ ماموران پلیس راه برخلاف سال های گذشته در مسیر راه شمال کاملا محسوس بود در حالی که طی سال گذشته و حتی تعطیلات نوروز، ماموران پلیس راه در فاصله های بسیار نزدیکی از یکدیگر استقرار یافته بودند امسال این حضور چندان محسوس نبود.

 شاید دستور این بود که با مسافران مدارا شود و ماموران پلیس کمتر دست به جریمه شوند.به هر شکل همچنان که به سمت غرب مازندران می رویم، جاده های جنگلی و سرسبز، جای خود را به جاده های ساحلی می دهد و دریا با آرامش زایدالوصف خود، جلوه دیگری به میهمانان می بخشد. به دلیل مسیر طولانی شمال، بیشتر ساکنان استان های شرقی کشور ترجیح می دهند در همان اولین شهر ساحلی استقرار یابند، بدین ترتیب بابلسر به عنوان اولین شهر ساحلی در کنار جاده اصلی شمال همواره میزبان مسافران زیادی است که از شرق، شمال شرق و دیگر مناطق کشور راهی این دیار شده اند.

این در حالی است که شهرهای شمالی بسیار نزدیک به هم است و پس از طی مسافتی کوتاه، می توان به شهری دیگر رسید.

با این حال بابلسر همواره در عین شلوغی و نداشتن امکانات و ظرفیت های لازم برای پذیرایی از حجم بالای گردشگران، مملو از مسافرانی است که ساحل آن را برای سپری کردن تعطیلات خود می گزینند. شاید خیلی از آن ها ندانند که هر چه به سمت غرب و به ویژه به طرف استان گیلان برویم، سواحل دریا زیباتر و بکرتر می شود و ساحل شنی این مناطق، این امکان را به گردشگران می دهد که لذت بیشتری از حضور در کنار ساحل ببرند.

با این اوصاف بود که این بار برخلاف سال گذشته، سواحل گیلان و چمخاله در ۱۰ کیلومتری شهرستان لنگرود را برای استقرار برگزیدیم. قبل از رسیدن به لنگرود، برای ساعاتی در کنار ساحل رامسر در غربی ترین نقطه مازندران توقف کردیم. دریا توفانی بود و نا آرام، با این حال بسیاری از مردم در کنار آن برای استفاده از این مواهب طبیعی چادر زده بودند، ظاهرا گران شدن بیش از اندازه قیمت مراکز اقامتی، عده زیادی از مسافران به ویژه خانواده ها را بر آن داشته بود تا از چادر، به عنوان سرپناه استفاده کنند.

به جز استفاده از چادرهای مسافرتی در کنار ساحل که امسال بیش از سال های گذشته به چشم می آمد، آلودگی زیاد سواحل دریا موضوع دیگری بود که به مرز آزار دهنده ای رسیده به طوری که واقعا چهره سواحل دریا را زشت کرده است. متاسفانه، بحران زباله در سواحل شمالی بیداد می کند و بسیاری از میهمانان دریا، رسم میهمانی را به همین راحتی فراموش کرده اند و در شرایطی که دریا هر آن چه که دارد از زیبایی و آرامش گرفته تا صفا و طراوت خود را به مهربانی تقدیم میهمانان خود می کند برخی از این میهمانان قدرناشناس بدون توجه به عواقب کاری که انجام می دهند، هر آن چه را که دوست دارند از پوست میوه گرفته تا بطری آب و نوشابه و پس مانده های غذا و... را به ساحل دریا می ریزند و این ها انگار ساحل زیبای دریا را با زباله دانی اشتباه گرفته اند.

اگر چه در این میان نباید ضعف مدیریت را هم نادیده گرفت چرا که مدیریت و کنترل گردشگر و سواحل دریای خزر، ضعیف است و تاکنون از سوی مسئولان هیچ راه حل واقعی و عملی که به نتایج موثری ختم شود برای پایان یافتن بحران زباله در سواحل دریای خزر اتخاذ نشده است. بدین شکل، رفتارهای غیر فرهنگی عده ای از مردم و گردشگران در سواحل دریای خزر در کنار ضعف مدیریت علاوه بر مشکلات ظاهری، موجب افزایش روند تخریب زیستگاهی و آلودگی محیط زیست دریای خزر شده است و اگر چاره ای اندیشیده نشود تا چند سال آینده ورود به دریا برای شنا نیز ممکن است به دلیل مضرات زیادی که در پی خواهد داشت برای سلامت انسان خطرناک شود کما این که تا همین چند سال پیش، بسیاری از مسافران و مردم بومی منطقه بدون این که خطری سلامت آن ها را تهدید کند، به راحتی وارد دریا می شدند اما این موضوع در حال حاضر بسیار کم رنگ شده است و بسیاری از مسافران به دلیل آلودگی های موجود ترجیح می دهند وارد آب دریا نشوند و با کمی فاصله نظاره گر آن باشند.(khorasannews)