تعداد بازدید: 3207

توصیه به دیگران 1

شنبه 29 آبان 1389-16:55

روزگار دوزخي آثار صفوي

...متاسفانه مسئول قايقراني در محوطه استخر عباس آباد بهشهر، علاوه بر قايق هاي پدالي، با به آب انداختن يك فروند قايق موتوري در استخر موجب شده است تا بناي چهارتاقي و ديواره ي سد مورد تهديد جدي و خطرناك قرار گيرد. (يادداشتي از محمد عظيمي،پژوهشگر و مدير انجمن دوستداران ميراث فرهنگي هوتو -بهشهر)


آثار مادي و معنوي در هر سرزمين، بيانگر تاريخ و تمدن قومي مي باشد كه از رهگذر ساليان دور حضور خود را در زمين اعلام مي نمايد و هر نسلي در تلاش است تا با حفاظت و صيانت از ماترك برجاي مانده و كاوش و كنكاش در آثار موجود، هنر و صنعت گذشتگانش را بشناسد و به ديگران بشناساند.

 امروزه علاوه بر وظيفه ي نگهداري از آثار تاريخي و بررسي هاي علمي و باستان شناسي در هر سرزمين، فرصت ديگري با عنوان صنعت گردشگري بوجود آمده است تا با معرفي اماكن تاريخي و طبيعي و جذب گردشگر، به رونق اقتصادي و ايجاد مشاغل مرتبط مدد رسانده و جهان را با تمدن و هنر خود آشنا سازد.

 مازندران به عنوان بخشي از سرزمين بزرگ ايران، داراي آثار و نشانه هاي تاريخي فراوان است كه هر يك گوياي علم، آگاهي و تلاش نياكان ما محسوب مي شود و آثار تاريخي موجود در شهرستان بهشهر از آن جهت داراي اهميت ويژه مي باشد كه بخش اعظمي از تاريخ ايران و جهان را در خود جاي داده است.

نشانه هاي حضور انسان اوليه دوره نئاندرتال و آثار مكشوفه در غارهاي هوتو، كمربند، علي تپه و كميشان و اولين نشانه ي جمعيتي در گوهرتپه با قدمت چهار هزار سال پيش از ميلاد، مركز مطالعات ارزشمند شناخت حاشيه جنوب و جنوب شرق درياي مازندران و كشورهاي حاشيه ي آن محسوب مي شود.

در اين ناحيه از آثار عصر ساساني تا صفوي نشانه هاي فراواني به دست آمده است و بهشهر به عنوان پايتخت تابستاني و شهر بنيادنهاده توسط صفويان داراي آثار فراواني ست كه ما را با هنر، معماري و صنعت اين دوره آشنا مي سازد.

 فارغ از اسامي كاخ هاي ويران شده و يا بازسازي شده، مهمترين نشانه ي هنر و معماري برجاي مانده از عصر صفوي، در بناهاي تاريخي كاخ چشمه عمارت و بناي چهارتاقي داخل استخر عباس آباد وجود دارد كه با گذر از چهارصد سال پرنشيب و فراز، به نسل حاضر رسيده است.

 بناهايي كه نيازمند نگاهداري دقيق و كارشناسانه بوده و بايد توسط متخصصين مجرب و كارآزموده مورد تحقيق و بررسي قرار گيرد و متاسفانه از اين حمايت بي بهره مانده است.

مجموعه تاريخي عباس آباد به عنوان يكي از مناطق تاريخي و گردشگري از گذشته هاي دور مورد استفاده شهروندان بوده و سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري مازندران در ساليان اخير به توسعه گردشگري و حفاظت از آثار تاريخي موجود توجه نموده است.

هرچند كه اين مجموعه داراي كمبودهاي فراواني جهت مكاني شايسته در جهت جذب گردشگر مي باشد و در بخش ميراث فرهنگي با توجه به كاوش هاي متعدد در محوطه ي تاريخي اقدامات شايسته اي به انجام نرسيده است اما خطرات فوري و نگران كننده اي وجود دارد كه مي تواند تمام مجموعه ي عباس آباد را مورد تهديد قرار داده و اين مكان را خالي از حضور گردشگران نمايد.

عبور و مرور وسائط نقليه سواري و كاميون و تريلرهاي حمل چوب از ديواره سد عباس آباد و نشت آب در بخش پايين دست سد، خطر ترك خوردگي و يا شكستگي آن را قريب الوقوع مي نمايد.

بناي چهارتاقي داخل استخر كه با معماري و ساخت ارزشمند هنرمندان عصر صفوي، بخش اعظمي از حضور چهارصد ساله اش را در آب سپري كرده است از مهمترين آثار مهندسي ايراني محسوب مي شود؛ بنايي كه بنابه تحقيق و بررسي در اولين كاوش محوطه عباس آباد توسط استاد دكتر علي اكبر سرفراز، تنها چشمه عمارت واقعي در جهان است و در خطر تخريب جدي قرار دارد.

 در چند سال اخير، استخر اين مجموعه جهت استفاده از قايق پدالي و تفرج گردشگران و استفاده مطلوب به بخش خصوصي واگذار شده است و اين عمل مي تواند به عنوان گامي در جهت رشد و توسعه گردشگري و ايجاد اشتغال در منطقه موثر باشد.

متاسفانه مسئول قايقراني در محوطه، علاوه بر قايق هاي پدالي، با به آب انداختن يك فروند قايق موتوري در استخر موجب شده است تا بناي چهارتاقي و ديواره ي سد مورد تهديد جدي و خطرناك قرار گيرد.

موج ايجاد شده توسط پروانه هاي موتور قايق و حركت هاي مارپيچ و نمايشي در اين محوطه، استخري را كه در طول چهارصد سال اخير تنها با عبور ملايم از يك مسير دور از بنا، لبريز مي شد را مي تواند دچار سستي و شكستگي نمايد.

متاسفانه با فروكش نمودن آب استخر در فصل پاييز، قايق بان اقدام به عبور نمايشي از ميان تاق ها نموده و شديدترين ضربه ها را به ديواره چارتاقي وارد مي نمايد و متاسفانه مديريت و نظارتي در مجموعه ي تاريخي مشاهده نمي شود.

مسئول قايق هاي پدالي در قبال اعتراض به اين حركات، آن را مراقبت از راكبين قايق هاي پدالي مي داند و سرپرست ميراث فرهنگي بهشهر، اين اقدام را در زمان نجات غريق مجاز مي داند.

 آيا مي توان تحت عنوان مراقبت از راكبين قايق هاي پدالي كه مجهز به جليقه هاي حفاظتي بوده، موجي ضربه زننده به ديواره ي سد وارد نمود؟

مسئوليت رسمي حفاظت و نگهداري از آثار تاريخي به عهده كدام مديريت مي باشد؟

سازمان ميراث فرهنگي مازندران، يگان حفاظت ميراث فرهنگي، مدير سايت عباس آباد، سرپرستي ميراث شهرستان، فرماندار شهرستان به عنوان رياست انجمن ميراث فرهنگي و شوراي شهر بهشهر نسبت به آثار تاريخي داراي چه وظايفي مي باشند؟

 آيا با اين شيوه ي نگهداري مي توان به رونق گردشگري اميدوار بود؟ آيا مي توان بدون مديريت علمي و نظارت بر آثار تاريخي و حضور كاستي هاي فاحش، اميد به ثبت نام مجموعه ي عباس آباد بهشهر در فهرست آثار تاريخي يونسكو و حتي مركوري را داشت؟

 آيا اين شيوه ي نگهداري مورد تاييد شوراي حفاظت از بناها و محوطه هاي تاريخي (ايكوموس) مي باشد؟

وظيفه ي ما حراست و حفاظت از آثار تاريخي و جلوگيري از تخريب آثار و نشانه هاي فرهنگي مي باشد و هر گونه خطا و سهل انگاري مي تواند هويت ديرسال ما خدشه دار نمايد.

 از تمامي مسئولان دلسوز و گرانقدر، بالاخص مديركل سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري، و نيز جناب آقاي مهندس هاشمي، معاون استاندار و رياست محترم كارگروه گردشگري استان مازندران و فرماندار شهرستان بهشهر تقاضا مي نماييم تا نسبت به خروج قايق موتوري از استخر عباس آباد، ساماندهي و مديريت و نظارت ويژه بر محوطه تاريخي و گردشگري عباس آباد، اقدام فوري به عمل آورند.



    ©2013 APG.ir